Rozdział 25: Nadzieja Elberta

Błędy to droga do prawdy.

Fiodor Dostojewski

Sukinsyn – mruknął Ladvarian, gdy umilkł dźwięk oddalających się kroków Lothora. By dać upust nagromadzonej wściekłości, trzasnął pięścią w stół. Książki i robione od tygodni notatki pospadały na posadzkę. – Szlag niech go trafi! Wiesz, co wziął ze sobą?

– Nie, książę – odpowiedział ponuro Falonar. – Nie przeglądałem jeszcze tamtej półki.

Ladvarian zauważył, że złość w jego oczach zastąpiła miejsca współczuciu i jakby… poczuciu winy? Chyba Falonar nie był tak głupi, aby myśleć, że to jego błąd, iż wcześniej nie przejrzał tych pozycji. Niestety, ostatnio zachowanie towarzysza pozostawało wielką zagadką. Podniósł rękę, jakby chciał wykonać jakiś gest, lecz rozmyślił się i podszedł do miejsca, w którym wcześniej stał Lothor.

Stanął na palcach i zaczął przeglądać tytuły ksiąg, które znajdowały się w pobliżu tamtej. Ladvarian zdecydował się pozostać na miejscu. Był za niski, aby dosięgnąć do tego regału, nie mówiąc o przeglądaniu jego zawartości. Nie uśmiechało mu się podskakiwanie lub, co gorsza, dostawienie krzesła, by na nim stanąć. Jego duma nie pozwoliłaby mu na takie upokorzenie, mimo że jedynym świadkiem pozostałby Falonar. Przyjaciel nie pisnąłby nikomu ani słówka, ale uczucie poniżenia zostałoby na zawsze. Dlatego wolał się tam nawet nie zbliżać. W końcu, jeżeli coś interesującego faktycznie się tam znajdowało, to Lothor już to zabrał.

– Z tyłu coś jest schowane – odezwał się nagle Falonar.

– Wyjmij to – polecił Ladvarian, ożywiając się nagle. Może więcej tak schowanych książek znajdowało się w bibliotece?

Falonar przez chwilę przesuwał pozostałe księgi, by zrobić sobie dostęp do tej ukrytej. Ostatecznie jedną nogą stanął na najniższej półce, by mieć lepsze pole manewru. Regał ugiął się lekko i niebezpiecznie zatrzeszczał, lecz utrzymał ciężar wojownika.

Ladvarian jęknął z rozczarowania, gdy przyjaciel położył przed nim znalezisko. Księga była stara i zniszczona. Nikt nie pofatygował się nawet, by oprawić ją w skórę, pozostawiając miękką, papierową okładkę. Kiedyś musiała być w odcieniu zieleni, ale pod wpływem czasu wyblakła i zmatowiała. Ktoś nawet oderwał jej kawałek, zapewne z czystej złośliwości. Jednak to tytuł wypisany pochyłym, odręcznym, prawie nieczytelnym pismem sprawiał największy zawód.

– Demonologia Elle – przeczytał na głos. – Musiało się po prostu zawieruszyć…

Cała radość, nagła fascynacja, która go ogarnęła, gdy Falonar zauważył książkę, pękła niczym bańka mydlana. Pozostało jedynie gorzkie rozczarowanie. Była na tyle cienka, że ktoś przez nieuwagę wepchnął ją głębiej. A, jako że wszyscy mają w dupie, co stanie się z biblioteką, nie robiono tu wielkich porządków. Jedyny słuszny wniosek nasuwał się sam. Jeżeli było tu coś cennego, Lothor zabrał to i Ladvarian mógł jedynie marzyć, że kiedykolwiek ponownie ujrzy gruby tom oprawiony w ciemną skórę. W zamian otrzymał postrzępioną przy brzegach, pewnie zżartą przez robale Demonologię Elle.

– To bez sensu – poddał się książę, opierając głowę na dłoniach. – Nigdy nie uda nam się znaleźć żadnych informacji. Vrieskas zadbał o to, aby nikt nigdy nie dotarł na Oraculum.

Kątem oka zauważył, że Falonar wziął książkę do ręki i zaczął przeglądać stare, pożółkłe kartki. Papier był tak gruby, że tomisko sprawiało sztuczne wrażenie znacznie obszerniejszego, podczas gdy zawierało niewiele informacji.

– Zostaw to – powiedział.

Rzucił jedną z nielicznych ksiąg, które pozostały na stoliku po jego wcześniejszym napadzie złości. Poszybowała przez całe pomieszczenie i trafiła w jedną z lamp stojących przy regałach. Przewróciła ją, powodując rozbicie dość dużego, szklanego klosza. Maleńkie odłamki rozsypały się po całej bibliotece, powodując powstanie bałaganu. Nie przejął się tym i szukał wzrokiem kolejnego celu.

– Ktoś zostawił tu jakieś kartki, książę – odezwał się Falonar.

Ladvarian puścił tę uwagę mimo uszu. Co obchodziły go jakieś nieczytelne bazgroły na temat planety, która równie dobrze mogła już nie istnieć. Tym razem wybrał o wiele grubszą i cięższą książkę. Napiął mięśnie i rzucił ją w stronę regału, który przeglądali, zanim Lothor pozbawił ich wszelkich nadziei na znalezienie czegokolwiek. Tak jak zaplanował, stojące na półce tomy zaczęły kaskadą spadać na metalową posadzkę. Kartki, które nie trzymały się grzbietów lub zostały wyrwane powypadały i fruwały po pomieszczeniu. Efekt domina zakończył się na sporej wielkości kuli wykonanej z zabarwionego na błękitno kryształu. Postawił ją tam kiedyś Lothor, by móc czymś ładnym cieszyć oko, gdy przesiadywał w bibliotece. Ozdoba runęła w dół i z hukiem roztrzaskała się na podłodze. Maleńkie drobinki mieniły się teraz wszystkimi kolorami tęczy, tworząc bajeczny efekt.

Ladvarian uśmiechnął się z satysfakcją. Sukinsyn będzie mieć nauczkę, może nauczy się, by nie zostawiać swoich rzeczy w komnatach należących do rodziny książęcej. Żałował, że tego samego nie może zrobić z jego karkiem. Jednak wcześniej czekałyby go o wiele gorsze tortury, marzył. Nie pozwoliłby mu umrzeć tak szybko. Najpierw musiałby błagać o śmierć, a i wtedy nie dostałby tej łaski.

Miał przed oczami obraz czarnoskórego mężczyzny, kulącego się u jego nóg. Ubranie rozerwane na strzępy, po barwnej landarskiej tunice nic nie zostało. Liczne, głębokie rany na całym ciele, z których strumieniami wypływa gęsta, szkarłatna ciecz. Może jeszcze wydłubałby mu jedno oko i kazał je zjeść? Albo uciął rękę i pozostawił jedynie mały kikut, z którego, niczym fontanna, tryskałaby gorąca krew, z każdą kroplą zabierając mu kolejne okruchy nędznego życia. Język by zostawił. Chciałby słyszeć jego wrzaski, błagania o litość. Tak, cudowna wizja. I przy tym niezwykle kusząca.

Rozglądał się za odpowiednim celem dla księgi o podbojach idealnego i wszechmocnego Vrieskasa, gdy rozległ się podekscytowany głos Falonara:

– Książę, powinieneś to przeczytać!

Przyjaciel dopiero teraz podniósł głowę znad pojedynczych kartek wyrwanych z książki i zorientował się, w jakim stanie znajduje się biblioteka. Jego szczególną uwagę przykuły mieniące się drobinki kryształu, które jeszcze niedawno były uwielbianą przez Lothora kulą. Chrząknął, jakby chciał powstrzymać się od wybuchnięcia śmiechem, jednak w jego oczach błyszczały radosne ogniki. Ladvarian zdziwił się, że był tak pochłonięty lekturą, że nawet nie usłyszał huku. Bez dodatkowych pytań wziął od niego stare, postrzępione przy brzegach, zapisane odręcznym pismem kartki papieru. Zauważył, że wszystkiego nie pisała ta sama osoba. Wiedział, że Falonar nie wciskałby mu czegoś niewartego uwagi.

Wszystko skończone. Nie tak to planowałem, ale szyderczy los jak zwykle miał inne zdanie w tej kwestii. Czy kiedyś nadejdzie dzień, gdy przestanie rzucać mi tylko kłody pod nogi?

Fenris w ostatecznym rozrachunku przegrał. Przewrót nie przyniósł oczekiwanego sukcesu i przełomu dla Landare. Najwaleczniejszy wojownik, pochodzący od dzikich, ten, którego imię na zawsze zostało wykreślone z kart historii poniósł klęskę, której nikt się nie spodziewał.

Spisuję ostatni rozdział życia Legendarnego Wojownika, jak nazywali go mieszkańcy podczas dni jego świetności, w nadziei, że kiedyś ujrzy on światło dzienne, a jego imię nie odejdzie w zapomnienie. Olenn przedstawił swoją wersję wydarzeń, lecz pachołek Vrieskasa nie wie, czym były one dla Landarczyków.

Oddziały, które Fenris zebrał pod sztandarem księżyca, odwróciły się od niego, gdy tyran wylądował na planecie. Większość twierdziła, że została zmuszona do posłuszeństwa buntownikowi. Ci ocaleli. Pozostałych, nielicznych wiernych do końca idei wolności, czekała najgorsza kara, straszniejsza nawet od egzekucji. Ulokowano wszystkich w jednej z kapsuł, aby później po kolei cisnąć w odmęty kosmosu.

Rodzinę królewską ścięto publicznie, by wszyscy wiedzieli, co czeka buntowników i fałszywych władców. Fenris chciał pomóc królowi lub, gdyby to się nie powiodło, zostać straconym razem z nim. Nie obchodziło go, że otworzył bramy pałacu i określił, po której stoi stronie, gdy zwycięstwo było już pewne. Był dziedzicem Ladvariana i Kalush, to wystarczyło. Powstrzymałem go od tego samobójczego i nieprzemyślanego czynu. Był potężnym wojownikiem i mógł przydać się ojczyźnie w lepszy sposób. Mógł spróbować jeszcze raz.

Sprzedałem prawie cały swój dobytek, by zdobyć pieniądze na przekupienie jednego z mieszkańców BS88C. Wielu z nich przybyło razem z wojskiem Vrieskasa. Fenris nie znał się na pilotażu, a jedyna szansa na ocalenie znajdowała się poza naszym zasięgiem. W noc egzekucji, gdy wszyscy zgromadzili się na placu, ukradliśmy jeden ze statków. Młody wojownik próbował namówić mnie, bym leciał z nimi, jednak byłem już za stary. Wierzyłem, że bardziej przydam się tutaj, gdyż moje zadanie nie zostało do końca wykonane. Dodatkowo znałem swojego pecha i wiedziałem, że moja osoba przysporzy im tylko więcej problemów, a nikt z nas tego nie chciał. Poleciłem mu udać się na Oraculum w strefie wschodniej, by Wyrocznia pokierowała jego losem i pomogła ciemiężonemu ludowi na zawsze odzyskać wolność.

Fenris odleciał w momencie, gdy miecz Vrieskasa oddzielił głowę króla od reszty ciała. Nikt więcej nie widział buntownika, którego imię na zawsze zostało wykreślone z kart historii. Plebs przekonany był, że stchórzył, nie miał odwagi, by stanąć do walki z tyranem i pokazać, na co go stać. W mgnieniu oka z bohatera stał się potępieńcem, który doprowadził do niewyobrażalnej w skutkach tragedii. Z potomka Kalush, jak określali go niektórzy, dzikim pozbawionym skrupułów, który od początku to sobie zaplanował.

Cieszyłem się, że nigdy do uszu tego młodego, zdolnego wojownika nie trafiły te obelgi. Nie zasługiwał na nie, szczególnie, że wydobywały się z ust największych szumowin i zdrajców swej ojczyzny. Mężczyzn i kobiet niegodnych szlachetnego miana wojownika.

Jednak kwestia prawdziwego dziedzica Kalush wzbudziła moje największe zainteresowanie. Wiele dni spędziłem w pałacowym archiwum, lecz nie doszedłem do konkretnych wniosków. Problem polegał na tym, że wszyscy Landarczycy wyglądali bardzo podobnie. Ciemniejsze karnacje, włosy i oczy w odcieniach brązu. Żadnych znaków szczególnych, a w czasach królowej Kalush technologia nie była tak rozwinięta. Nie istniały sposoby uwiecznienia wizerunku, wyjątek stanowiło malowanie portretów, lecz nieliczni mieli do tego smykałkę. Poprosiłem Esther, jedną z kowali, by dokładnie zbadała miecz Fenrisa, jednak do dziś nie otrzymałem odpowiedzi, czy istnieje szansa, by jego oręż rzeczywiście należał do królowej.

Ciężko jest mi uwierzyć, by Kalush poczęła dziecko z jednym z dzikich, chyba że już wtedy była w ciąży ze swym mężem. W końcu istniała taka możliwość, która wydaje mi się jedynym prawdopodobnym rozwiązaniem, o ile w żyłach Fenrisa płynie królewska krew. Jej jedyne dziedzictwo otrzymał pierworodny (teoretycznie jedyny) syn. Kamień księżycowy, który stanowi klucz do ostatecznej próby. Legendy głoszą, że dzięki niemu staną otworem wrota do czegoś, co pomoże wybrańcowi zjednoczyć wszechświat pod jednym sztandarem. Wierzę, że mowa o moim młodym wojowniku, że z czasem to jego imię będzie na ustach wszystkich ras, gdy odetnie głowę tyrana, kończąc jego krwawe rządy. Wątpię jednak, abym dożył tych czasów.

Niewiele dni minęło od odlotu Fenrisa, gdy Vrieskas zgromadził na placu wszystkich kowali. Chociaż mam nadzieję, że niektórym udało się potajemnie przekroczyć bramy miasta, że przetrwają, a wraz z nimi wiedza, bez której nasz lud upadnie. Zapatrzeni w siebie wojownicy nie widzą, co dzieje się z ich rasą. Nie zdają sobie sprawy, że skutki ich ignorancji i braku inicjatywy wyjdą na jaw dopiero za kilkaset lat. Teraz posiadają swoje lśniące miecze, lecz później zamienią się one w złom nienadający się do walki. A zabraknie tych, co wykuliby nowe. Zabraknie przekazów na temat tej sztuki.

Vrieskas zabił ich bez mrugnięcia okiem. To samo spotkało kowali w pozostałych miastach. Esther, przez posłańca, przekazała mi pospiesznie spisane notatki dotyczące swojego cechu. Mam zamiar ukryć je wewnątrz królewskiej góry, w podziemiach wydrążonych pod pałacem. Tam też zgromadziłem najważniejsze dzieła historii Landare. Wierzę, że kiedyś mogą okazać się one potrzebne. Tam mogą przeleżeć bezpiecznie całe wieki, gdyż nikt nie zna położenia komnaty. Żałuję, że nie było wśród nich odpowiedzi na moje pytanie. Zapewne umrę, nie wiedząc, czy miałem do czynienia z prawdziwym potomkiem Kalush.

Prawdziwą historię Fenrisa spisał Elbert, doradca namiestnika (prawdopodobnie już ostatni w dziejach). By nigdy nie została zapomniana.

Druga połowa kartki nie została zapisana, lecz Ladvarian zorientował się, że do tej relacji została doczepiony jeszcze jeden kawałek papieru. Tym razem pismo było niewyraźne, jakby Elbert pisał w pośpiechu.

To już koniec. Do wojowników to nie dotarło i w tym pokoleniu nie dotrze, dopiero ich prapraprawnukowie zorientują się, jak tragiczna sytuacja spotkała Landare. Pałac królewski został zniszczony. Nie pozostał nawet jeden kamień, jedynie naga góra. Vrieskas uczynił to osobiście. Jednym, potężnym uderzeniem mocy, by dać ostatnią nauczkę Landarczykom.

Ponoć mają wybudować nową siedzibę namiestników, ale to w tamtym uległa zniszczeniu cała historia, wszelkie zapiski kulturowe, podania i legendy. A przede wszystkim znaczenie księżyca. Już nikt nie pamięta, czym on dla nas był. Kim tak naprawdę byli Ladvarian i Kalush.

Mam nadzieję, że podziemna komnata ocalała, że w wyniku wybuchu strop wytrzymał i nie pogrzebał na zawsze ostatniej nadziei przyszłych pokoleń.

Nie mam żadnych informacji o Fenrisie. Zastanawiam się, czy w ogóle dotarł na Oraculum. Powoli tracę nadzieję. Gdyby faktycznie on miał nas ocalić, już dawno by powrócił i…

Idą po mnie. Wiem za dużo, aby zostawili mnie przy życiu. W moich ostatnich zapiskach zamieszczam opis dokładnego położenia Oraculum. Może kiedyś przyda się prawdziwemu wybrańcowi. O ile ten rękopis przetrwa pr…

Tekst urwał się w połowie zdania. Ladvarian drżącymi dłońmi odwrócił kartkę papieru. Poczuł ogromną, ulgę, której nie był w stanie opisać. Elbert zdążył na drugiej stronie zapisać dane na temat położenia Oraculum. Dokładnie i na tyle szczegółowo, że bez trudu mogli udać się w to miejsce bez bezsensownego błądzenia w przestrzeni kosmicznej. Nie mógł powstrzymać szerokiego uśmiechu zadowolenia.

Wydarzenia opisane przez Elberta miały miejsce wieki temu, już nikt o nich nie pamiętał, a jednak manuskrypt przetrwał. Wydawało mu się to niemożliwe, wręcz graniczyło z cudem. Czyżby to przez ukrycie kartek w tak nudnej i pozbawionej znaczenia księdze, do której nikt o zdrowych zmysłach nigdy nie zajrzy? Ale czy to możliwe, by nikt tego nie zrobił przez tyle lat? Za czasów doradcy nie wybudowano jeszcze pałacu, więc nie mógł osobiście schować notatek w bibliotece. Oznaczało to, że ktoś inny to tu przyniósł.

Kolejne pytania bombardowały jego głowę, nie dając spokoju. Jednak miał świadomość, że wiele osiągnął i nie był to stracony czas. A w następnej kolejności, najlepiej jeszcze dziś, wybierze się na poszukiwania tej ukrytej w górze komnaty, by przekonać się, czy tajne zbiory przetrwały próbę czasu. Stwierdził jednak, że najpierw przeczyta pozostałe notatki, bo mógł znaleźć w nich równie interesujące informacje.

Do Elberta, doradcy namiestnika.

Zdziwił mnie twój list, nie sądziłam, że coś takiego jest w ogóle możliwe. Potomek Kalush? To brzmi jak historie opowiadane małym dzieciom przed zaśnięciem.

Na Twoją prośbę zbadałam miecz Fenrisa i muszę Cię rozczarować. Nie dzierżył on ostrza ostatniej królowej. Rzeczywiście była to stara broń, jednak nie tamta. Musiała pochodzić od innego wojownika wysłanego na wygnanie. Znając życie, sporo naszych mieczy rozrzuconych jest po tych pustkowiach.

Na życzenie Fenrisa udoskonaliłam jednak tamten i przystosowałam do niego. Będzie mu lepiej służyć, o ile po tym, co się wydarzyło ujdzie z życiem i stanie jeszcze do jakiegokolwiek boju. Wierzę, że pokierujesz losami tego młodzieńca, bo ma ogromy potencjał. Za mojego życia nie widziałam tak czystej ki. Jest w stanie wiele dokonać, chociaż sam nie zdaje sobie z tego sprawy.

Proszę, ocal go od śmierci, bo taki wojownik może nie narodzić się przez kolejne stulecia, nawet tysiąclecia. Co z tego, że nie przeszedł przez Ceremonię. Czy fałszywa i obłudna przysięga warta jest więcej niż ta złożona samemu sobie, wypełniająca serce i duszę? Ufam, że jeszcze kiedyś uda mi się go spotkać, gdyż to… wspaniały mężczyzna.

Oczywiście, o ile wcześniej nie nastąpi mój koniec. Kowale się denerwują, groźba wisi w powietrzu, szczególnie, że Vrieskas nie opuścił jeszcze Landare. Szykuje coś, co jeszcze bardziej nas upokorzy i odbierze wszelką nadzieję.

Nasz Mistrz polecił nam spisać tajniki naszej sztuki i ukryć w bezpiecznych miejscach. Postaram się przekazać moje notatki Tobie. Mam nadzieję, że znajdziesz dla nich odpowiednie schronienie. Inny pomysł nie przychodzi mi do głowy.

Esther

Czyli jej list nie dotarł do Elberta, pomyślał Ladvarian. Starzec nigdy go nie przeczytał i nie rozwiał swoich wątpliwości. Może to i lepiej, bo nigdy nie stracił nadziei. Po lekturze zapisków książę nie wiedział, co miał o tym myśleć. Wątpił, aby Kalush kiedykolwiek spłodziła innych potomków poza jego linią. Czytając relację Olenna, nie miał do tego żadnych wątpliwości. Aż do teraz. Najbardziej prawdopodobną dla niego opcją był fakt, że królowa opuszczała pałac, będąc już w ciąży.

Nie znał tamtych czasów, o dzikich plemionach czytał jedynie w starych kronikach, ale i tak zawierały one nikłe informacje. Wymarli wieki przed jego narodzinami. Może Kalush bała się, że królewska linia nie przetrwa? Albo widziała głupotę swego syna i chciała pozostawić jakieś zabezpieczenie dla swojego ludu? Same domysły i zero konkretów. I prawdopodobnie nigdy ich nie uzyska.

Jego dłoń od niechcenia powędrowała do wisiora, ostatniego dziedzictwa podarowanego przez królową jej potomkom. Księżycowy kamień był ciepły, Ladvarian nie mógł oprzeć się wrażeniu, że sam wydzielał to ciepło. Inna możliwość nie przychodziła mu do głowy. Zastanawiał się, czy Elbert miał rację i kamień rzeczywiście stanowił klucz do czegoś ważnego. Sam przyznał, że to tylko legenda, a w nie nie bardzo można było wierzyć.

– Ukrywam to w pałacowej bibliotece, mając nadzieję, że kiedyś trafi w odpowiednie ręce. Niech sekretem pozostanie, jak znalazłem się w posiadaniu tych relacji. To tylko grobowiec – przeczytał Falonar ostatnią kartkę. – Przykleiło się do jednej strony. Nic więcej nie ma.

– To i tak więcej niż moglibyśmy się spodziewać. I pomyśleć, że było tu przez cały czas, że każdy mógł to znaleźć, a jednak przetrwało do naszych czasów i trafiło w nasze ręce. Dziwne.

– Gdyby nie Lothor, moglibyśmy to przeoczyć. Nie wydaje ci się to podejrzane, książę?

– Tak, nie daje mi to spokoju, Falonarze. Najbardziej prawdopodobne wydaje się to, że wziął książkę, w której napisano jakieś informacje o Oraculum, ale nie zdawał sobie sprawy, że tym samym pozwoli nam znaleźć coś o wiele cenniejszego.

– Lub sam to napisał i zadbał, byśmy znaleźli, sądząc, że to historyczne zapiski. Może to nie położenie Oraculum tam opisano, a miejsce zastawionej na nas pułapki. Na pewno Paragas także miał w tym swój udział.

Ladvarian miał świadomość, że mogło się to okazać prawdą, ale ciężko było mu przyznać się do tego nawet przed sobą samym. Bardziej wierzył we własne domysły. Nie chciał pogodzić się z porażką, która mogła go kosztować wszystko, co osiągnął do tej pory.

– Zbieraj się, Falonarze. Musimy zbadać tę górę i znaleźć archiwum. Nie ma co zwlekać – postanowił, wstając z krzesła i zgarniając zapiski Elberta i Esther, by przechować je u siebie. Zrobionym wcześniej bałaganem się nie przejmował, ktoś posprząta.

– Nie mówisz poważnie?! – zawołał za nim, gdy Ladvarian znajdował się już przy drzwiach. Ze zdziwieniem zorientował się, że z twarzy Falonara zniknęła wcześniejsza ekscytacja. Zastąpiło ją jedynie niedowierzanie.

– Niby dlaczego, to może być nadzie…

– Szukaliśmy tajnych komat już niejeden raz – przerwał mu bezceremonialnie. – Tam nic nie ma, książę! A jeżeli te zapiski to sprawka Lothora, możemy nie wrócić żywi!

– Podjąłem już decyzję. I tak tam pójdę, ale nie musisz mi towarzyszyć, nie zmuszam cię do tego.

Odwrócił się na pięcie i wyszedł z biblioteki.

~ * ~

Relacje historyczne w tym rozdziale miały dotyczyć czegoś zupełnie innego, ale pisałam ten rozdział po powrocie z nad morza i zapomniałam, o czym myślałam wcześniej. Pewnie już nigdy sobie nie przypomnę.

Chciałam dopisać jeszcze krótką końcówkę, ale wyszedłby wtedy za długi rozdział, więc możliwe, że zamieszczę to na początku następnego, o ile leń mi się jeszcze bardziej nie pogłębi.

Ech, i znów mam zaległości. Zastanawiam się, dlaczego wszyscy, którzy publikują co dwa tygodnie wybrali sobie akurat ten parzysty. No nic, z racji, że jutro zaczyna się semestr zimowy [jęk rozpaczy] postaram się wszystko przeczytać do poniedziałku włącznie.